大清皇帝功德碑

立碑之经过

1636年，清朝皇帝皇太极入侵朝鲜，击败朝鲜军队，攻占朝鲜首都汉城（今韩国首尔），朝鲜仁祖前往南汉山城避难，史称“丙子胡乱”。1637年春，仁祖被迫向清朝投降（丁丑下城），愿为清朝的藩属国，清朝在汉城东南面的汉江三田渡设坛受降，随后清军撤离朝鲜。当年六月二十六日，朝鲜仁祖命人改筑三田渡坛所，铺砖造阁，将立碑石，以纪念皇太极功德。

大清皇帝功德碑拓本

1639年（崇德四年）六月，仁祖命三田渡碑文速印以送，并令书写官不可互相推诿，于是朝鲜著名书法家吴竣 ? 书写正文，东阳尉申翊圣（贞淑翁主之夫）篆刻碑文，但申翊圣坚持以“既不能死于主辱之日，常怀痛恨，决不敢以病败之身当此事也” ? ，终究不肯书，于是改由吕尔徵负责篆刻。直到当年十二月，由石碑和碑阁组成的三田渡碑役才全部完毕，时人记载：“作彩阁，设层阶，立崇碑，其中围以垣墙，工役酷大且巧”。仁祖赏赐监役官以下有差，朝鲜王朝史臣对此感叹道：“受赏之人，苟有士夫之心，岂不以为耻乎？”

为了加强对朝鲜动态的监视，清朝屡屡派使者来视察，至该碑完工为止。如《清实录》中记载：“朝鲜王颂上功德，树碑于三田渡地方，传示万世，以其事奏闻。上遣内院官查布海、李栖凤、毕礼克图偕户部承政马福塔、礼部参政超哈尔、刑部参政宗室吴达海等往观之。”此后，清使来朝鲜，经常会去三田渡来观看碑阁。朝鲜后来还专门定军守直三田渡碑阁，直到1895年。

废弃与现状

被推倒的大清皇帝功德碑

此后大清皇帝功德碑逐渐埋没地下。1913年该碑被掘出，重新竖立。1956年，韩国文教部长认为此碑是民族耻辱的象征，再度将其埋入地下。1963年，因洪水的肆虐，大清皇帝功德碑又一次出现在人们眼前。韩国政府认为此碑作为文化遗产和民族耻辱的象征应该被铭记，所以在当年将其指定为史迹第101号并保护起来。1983年，在韩国时任总统全斗焕的指示下，大清皇帝功德碑被移至松坡区石村洞289-3号，并在该碑周围建立公园。

2007年2月3日，也就是丙子胡乱后的370年，大清皇帝功德碑遭到韩国民族主义者的破坏。破坏者用红色油漆在碑的正面写上“?”（韩文“撤”）、“370”，背面写上“?”（韩文“去”）、“??”（韩文“丙子”）。27日，39岁的犯人朴某被捕。此人曾在当年1月因为甲午农民战争的原因破坏了古阜郡守赵秉甲建立的石碑，他声称对韩国政府处理“耻辱碑”的做法非常不满，认为该碑应该被撤去，或者转移到其他地方去。2007年6月15日，大清皇帝功德碑被修复完成。

2010年，韩国文化财厅对大清皇帝功德碑原来的位置进行考证，决定将碑移到乐天世界大楼后面、松坡区蚕室洞47号石村湖西湖坡东北方向的绿地上。原碑座下设有描绘朝鲜仁祖向皇太极行三跪九叩之礼的铜板，文化财委员会认为没有文物价值，将其撤去。

评论与诗咏

中西观点

清朝认为三田渡碑起到很好的效果，康熙帝便曾说：“此等地方，太宗文皇帝定朝鲜之役，我兵无处不到。以已破之国，我朝为之重加营建，俾安堵如故。是以其国人于太宗文皇帝驻军之地树立石碑，备书更生之德。”

大清皇帝功德碑照片

“当年围攻南汉山城的中国军队的兵营就在这个小村庄后面，其遗址还能见到断壁残垣和一座座土丘。村边有一座造型优雅的高建筑，红色装饰意味着它属于官方。建筑中有一座足足十二英尺高和一英尺厚的汉白玉石碑，安置在一个巨大的石龟背上。石碑正面刻满了字，我想是满文，与梵文或巴利文极像，但是它们竖着写，并从右边开始。碑文上方的标题为横写，自左至右。石碑背面的碑文只有一半，是中文方块字。建筑之外，是另一座花岗岩石龟，由高低不平的栏杆围着，上面却没有石碑。该处周围的地上散落着许多雕花石块和一些在朝鲜墓地常见的石柱、石羊和石鼓等。”

其后福久把碑文拓片先后介绍给美国汉学家、驻华使馆秘书柔克义（William W. Rockhill）与英国汉学家、驻朝总领事贾礼士（William. R. Carles），使大清皇帝功德碑在西方学界为人所知。柔克义翻译并研究了大清皇帝功德碑全文后指出：“虽然日本以及后来的美国与朝鲜签订了条约，但这并不能改变过去四个世纪以来中国与朝鲜的宗藩关系。”贾礼士在其著作《在朝鲜的生活》也提到了大清皇帝功德碑，并介绍道：“这个碑是朝鲜国王竖立起来的，以记录在他自招的侵略中从中国当今王朝建立者那里接受的慷慨的和约。碑文篇幅很长，附有一首诗，简明扼要地记录了这次侵略事件及皇帝的仁慈。”后来他又在一篇学术报告中评论说，清军远征的主要原因在于朝鲜“无视1627年双方签订的条约，尤其是朝鲜在与清的通信中没有使用承认大清宗主地位的措辞” 。而“当朝鲜完全屈服时，清在和约中使用了非常仁慈宽厚的语言，主要目的在于使朝鲜承认前一年刚刚成立的‘大清帝国’”。

朝鲜诗咏

过三田渡

朴世采

客行临野渡，悲涕忽阑干。

六里青山老，三田白水寒。

何年雪大耻？此日值多难。

击楫平生志，谁能济怒澜？

过三田碑有作

南有容

石生不愿坚以穹，试看三田渡口碑。

人生不愿才且文，试读三田碑上辞。

三田日夜流沄沄，下流直接东江涘。

他年若过东江去，莫以吾牛饮江水。

三田渡

朴弼周

望望南汉山，呼舟三田渡。

殿阁一以丽，中藏好文字。

往事尽可惊，触目尤感慨。

主和已足羞，颂功此何为？

卓卓三韩国，孰谓秉周礼？

至今百年间，山河带余耻。

安得有力者，举手一搥碎？

江汉朝宗心，临风但危涕。

过三田渡（四首）

洪直弼

舟行休泊三田渡，渡上一拳石尚留。惟有朝宗江汉水，滔滔尽向海门流。

南汉城头云未收，盟坛千尺至今留。知应石室祠前水，羞向三田碑下流。

我有腰间尺剑明，欲将秋色共峥嵘。愿言白日轰雷斧，撞破螭头与地平。

华阳未忍废王春（“华阳”指宋时烈，“王春”为《春秋》第一句话“元年春王正月”的缩写，代指春秋大义与正朔），抵死苦排媚虏人。愧杀当时李学士（李景奭），甘心秉笔作陪臣。

三田渡书示儿辈

赵斗淳

一檄堪成倚马时，忩忩盾鼻可题诗。

谁知识字今为累，来读三田渡口碑。

碑文全文

情况概述

大清皇帝功德碑高5.7米，长3.95米，宽1.4米，上有螭首，下有龟趺，碑阳为满文和蒙古文，满文在右，蒙古文在左。碑阴为汉语文言文，碑额上刻有“大清皇帝功德碑”7个篆体汉字，正文共有20行900多字，均为楷书，叙述了朝鲜与后金（清）的关系史，最后附有四言诗一首，记述与歌颂了皇太极平定朝鲜并加以怀柔的“恩德”。满文和蒙文的碑文是以汉文碑文为基础翻译的。

汉文碑文

大清皇帝功德碑

大清崇德元年冬十有二月，宽温仁圣皇帝以坏和自我，始赫然怒，以武临之，直捣而东，莫敢有抗者。时我寡君栖于南汉，凛凛若履春冰而待白日者殆五旬。东南诸道兵相继崩溃，西北帅逗挠峡内，不能进一步，城中食且尽。当此之时，以大兵薄城，如霜风之卷秋萚，炉火之燎鸿毛，而皇帝以不杀为武，惟布德是先，乃降敕谕之曰：“来，朕全尔；否，屠之！”有若英、马诸大将，承皇命相属于道。于是我寡君集文武诸臣谓曰：“予托和好于大邦，十年于兹矣。由予惛惑，自速天讨，万姓鱼肉，罪在予一人。皇帝犹不忍屠戮之，谕之如此，予曷敢不钦承，以上全我宗社、下保我生灵乎？”大臣协赞之，遂从数十骑诣军前请罪。皇帝乃优之以礼，拊之以恩，一见而推心腹，锡赉之恩，遍及从臣。礼罢，即还我寡君于都城，立召兵之南下者，振旅而西，抚民劝农，远近之雉鸟散者咸复厥居，讵非大幸欤？

小邦之获罪上国久矣！己未之役，都元帅姜弘立助兵明朝，兵败被擒，太祖武皇帝只留弘立等数人，余悉放回，恩莫大焉，而小邦迷不知悟；丁卯岁，今皇帝命将东征，本国君臣避入海岛，遣使请成，皇帝允之，视为兄弟国，疆土复完，弘立亦还矣。自兹以往，礼遇不替，冠盖交迹，不幸浮议扇动，构成乱梯。小邦申饬边臣，言涉不逊，而其文为使臣所得，皇帝犹宽贷之，不即加兵，乃先降明旨，谕以师期，丁宁反复，不翅若耳提面命，而终未免焉，则小邦君臣之罪，益无所逃矣。皇帝既以大兵围南汉，而又命偏师先陷江都，宫嫔王子暨卿士家小俱被俘获。皇帝戒诸将不得扰害，令从官及内侍看护，既而大霈恩典，小邦君臣及其被获眷属复归于旧。霜雪变为阳春，枯旱转为时雨，区宇既亡而复存，宗社已绝而还续。环东十数千里，咸囿于生成之泽，此实古昔简策所稀观也！

于戏盛哉！汉水上流三田渡之南，即皇帝驻跸之所也，坛场在焉。我寡君爰命水部，就坛所增而高大之，又伐石以碑之，垂诸永久，以彰夫皇帝之功之德，直与造化而同流也。岂特我小邦世世而永赖，抑亦大朝之仁声武谊无远不服者，未始不基于兹也。顾摹天地之大，画日月之明，不足以仿佛其万一，谨载其大略。铭曰：

天降霜露，载肃载育。惟帝则之，并布威德。皇帝东征，十万其师。殷殷轰轰，如虎如豼。西蕃穷发，暨夫北落。执殳前驱，厥灵赫赫。皇帝孔仁，诞降恩言。十行昭回，既严且温。始迷不知，自贻伊戚。帝有明命，如寐之觉。我后祗服，相率而归。匪惟怛威，惟德之依。皇帝嘉之，泽洽礼优。载色载笑，爰束戈矛。何以锡之，骏马轻裘。都人士女，乃歌乃讴。我后言旋，皇帝之赐。皇帝班师，活我赤子。哀我荡析，劝我穑事。金瓯依旧，翠坛维新。枯骨再肉，寒荄复春。有石巍然，大江之头。万载三韩，皇帝之休。

嘉善大夫礼曹参判兼同知义禁府事 臣吕尔徴 奉教篆

资宪大夫汉城府判尹 臣吴竣 奉教书

资宪大夫吏曹判书兼弘文馆大提学艺文馆大提学知成均馆事 臣李景奭 奉教撰

崇德四年十二月初八日立

满文碑文

Daicing gurun-i enduringge han-i gung erdemui bei

Daicing gurun i wesihun erdemunggei sucungga aniya tuweri jorgon biya de

Gosin onco hūwaliyasun enduringge han acaha be efulehengge menci deribuhe seme ambula jili banjifi coohai horon enggelejifi dergi baru cing seme jici yaya geleme alihakū teri fonde meni sitahūn ejen nan han de tomofi geleme olhome niyengniyeri juhe be fehufi genendere be aliyara gese susai ci inenggi dergi juleri geren jugūn i cooha siran siran i gidabuha wargi amargi jiyanggiyūn se alin horo de jailafi [--] [--] emu

Oksome mutehekū hecen i dorgi jeku geli wajiha tere fonde amba cooha hecen be gaijarangge sahūrun edun bolori erin i mooi abdaha be sihabure tufi gūrgin de gashai funggala be dejire gese bihe enduringge han warakū be dele erdemu selgiyere be oyonggo obufi hese wasimbufi ulhibume jihede simbe yoomi obure jiderakū ohode suntebumbi sehe tereci inggūldai mafuta geren jiyangjiyūn se

Enduringge han i hese be alifi amasi julesi gisureme yabure jakade meni sitahūn ejen bithe coohai geren ambasa be isabufi hendume bi amba gurun i baru acafi juwan aniya oho mini farhūn liyeliyehun de abkai dailara be hūdulabufi tumen halai irgen jobolon tu?aha ere weile mini emhun beye de bi

Enduringge han nememe wame jenderakū ujatu ulhibure bade bi ai gelhun akū mini dergi mafari doro be yooni obume mini fejeri irgen be harame hese be aime haijarakū sehe manggi geren ambasa saisame dahafi uthai emu udu juwan moringga be gaifi coohai juleri jifi weile be alire jakade

Endurinnge han dorolome gosime kesi i bilume acame jakade mujilen niyaman be tucibume gisurehe ?angname buhe kesi dahara ambasa de bireme isinaha dorolome wajiha manggi uthai meni sitahūn wang be amasi du hecen de bederebufi ilihai [--] de julesi genehe cooha be barginfi wesihūn bedereme irgen be bilure usin i weile be huwekiyebure jakade goroki hanciki samsiha irgen gemu dasame jifi tehengge amba kesi wakao

Ajige gurun dergi gurun de weile bahafi goidaha sohon honin aniya du yuwansuwai jiyanghūngli be takūrafi ming gurun de cooha aisilame genehengge gidabufi jafabuha manggi

Taizu horonggu han damu jiyanghūngli jergi udu niyalma be bibufi gūwa be gemu amasi bederebuhe kesi ereci amban ningge akū tuttu ocibe ajige gurun geli liyeliyefi ulhiyakū ojoro jakade fulahūn gūlmahūn aniya

Enduringge han jiyangjiyūn be takūrafi dergi babe dailanjiha manggi meni gurun i ejen ambai gemu mederi tun de jailame dosifi elcin takūrafi acaki seme baiha enduringge han gisun be gaifi ahūn deo i gurun obufi ba na be yooni obuha jiyanghūngli be nememe amasi be yerebuhe ereci amasi dorolohongge ebereke akū elcin takūrahangge lakcaha akū bihe kesi akū oilori hebe

Dekdefi facuhūn i tangkan baninafi ajige gurun jejen i ambasa de gocishūn akū gisun i bithe arafi unggihe tere bithe be elecin jihe ambasa bahafi gamaha enduringge han hono oncoi gamame uthai cooha jihekū neneme genggiyen hese be wasimbume coohalara erin be boljome dahūn dahūn i ulhibuhengge ?an be jafafi tacihiyara ci hono dabali kai tuttu ocibe geli urgunjeme

Dahakūngge ajige gurun i geren ambasai weile ele guweci ojorakū oho enduringge han i amba cooha nan han be gafi geli hese wasimbufi neneme emu gargan i cooha unggifi giyang du be gaifi wang ni juse sargan ambasa hehe juse gemu jafabuha manggi

Enduringge han geren jiyangjiyūn be ume necire ungnere seme fafulafi meni hafasa taigiyasa be tuwakiyabuha tuttu amba kesi be isibure jakade ajige gurun i ejen amban jafabuha juse sargan gemu fe nan i ofi gecen nimanggi kūbulifi niyengniyeri oho olhon hiya forgo?ofi erin i aga oho gese ajige gurun i gukuhe be dasame bibuhe mafari doro makcaha be dahūme

Siraha dergi bai ?urdeme ududu minggan bai niyalma gemu banjibuha huwa?abuha kesi de horobuha ere yargiyan i julei kooli de sabuhakūngge kai han sui mokei wesihun san tiyan du bai julergi uthai enduringge han i isinjiha ba tan soorin bi meni sitahūn ejen jurgan i niyalma de hendufi tan soorin be nonggime den amban badarabufi geli wehe be gaifi

Bei ilibufi enteheme bibume enduringge han i gung erdemu be abka na i sasa okini seme temgetulehe ere meni ajige gurun i teile jalan halame enteheme akdafi banjire anggala amba gurun i gosin mangga horon i yabun de goroki ci aname gemu daharangge inu ereci deribumbi kai udu abka na i amban be araha ?un biya i genggiyen be niruha seme terei tumen de emu inu duibuleci

Ojoraku hono muwa?ame folome temgetulerengge abka gecen silenggi be wasimbufi fundehun obuho be banjibumbi enduringge han ede acabume horon erdemu be sasa selgiyembi

Enduringge han dergi babe dailaha juwan tumen cooha kungguri seme geren tasha pi gurgu i gese wargi amargi gurun gemu agūra be jafafi juleri ojoro be tem?erengge horon ambula gelecuke kai enduringge han umesi gosin ofi gosime wasimbuha hese gisun juwan jurgan i wasimbuha bithe horonggo bime hūwaliyaasun dade liyeliyefi sarkū ofi beye jobolon be baiha

Enduringge han i genggiyen hese isinjire jakade amhafi teni getehe gese meni wang gaifi dahahangge horon de gelere teile waka erdemu de dahahangge kai enduringge han gosifi kesi isibume dorolome sain cira injere arbun i agūra be bargiyafi sain morin weihuken dahu?angnara jakade hecen i haha hehe uculeme maktarangge meni wang ni bahafi bederehengge enduringge han i buhengge kai

Enduringge han meni irgen banjikini seme cooha be bederebuhe meni facuhūn oho samsiha be gosime meni usin i weile be huwekiyebuhe efujehe gurun de an i ohongge ere ice tan i turgun kai olhoho giranggi de dasame yali banjibuha tuweri orho i fulehe geli niyenggniyeri erin be ucaraha gese oho amba giyali ni da jakade den amba wehe ilibufi san han i ba tumen aniya ojorongge enduringge han i sain de kai

Wesihun erdemunggei duici aniya jorhon biyai ice jakūn de ilibuha

蒙古文碑

Dayi?ing ulus-un Boγda Qaγan-u erdem bilig-i daγurisγaγsan bei

Dayi?ing ulus un degedü erdem tu yin terigün on ebül ün segül sora dur

Aγuda ?rüsiyeg?i nayiramdaγu boγda qaγan solungγa ulus i elsegsen t?rü yi ebdebe kemen yekede kilingle?ü bülün qamaγ ?ireg üd iyen abun solungγa ulus tur ?ingda ?oriγlan iregsen ?aγ tur dorutus irgen bügüdegür ayuγad ken ber esergül?en ese ?italuγa tere ?ag tur ??ügüken ulus un e?en manu nan qan qota dur iyen qorγuda?u saγuqui dur qabur un m?lsün i gesigigsen metü naran emiyegsen atala tabin qonuγ un ?aγura doruna emüne deki

Ayimaγ büri yin ?ireg üd manu des des iyer dararuγdaba baraγun qoyitu eteged daki ?ireg ün tüsimed aγula qada dur γar?u nigeken ber uruγsida aluqun ese ?itabai qotanu dotura ki idesi ben daγs?u mengdegüreküi ?aγ tur degedü ?ireg ün aγta kü?ün inu türgen sarkin dur namur un ?aγ tur modun u nab?is unaqui metü γal un il?i dür sibaγun u ?rbelge tüleküi metü bülüge

Boγda qaγan erdem bilig iyen aldarsiγulun nigülesküi sedgil iyen uqatuγai kemen ?arliγ bolurun oru?u ?gbesü ?imadur qour kikü ügei ese oru?u ?gbesü bügüde yi ?inu e?üs bolγamui kemen ?arliγ boluγsan u qoyina ingγuldai mafuta olan tüsimed

Boγda qaγan u ?arliγ iyar inaγsi ?inaγsi el?ilen yabuqui dur ??ügüken e?en manu bi?ig ün sayid ?ireg ün tüsimed iyen ?uγlaγul?u ügülerün bida yeke ulus luγa elsegseger arban ?il boluγsan bülüge minu qarangγu dur tenggri dayisun i edügül?ü tümen obuγtu irgen ?obalang dur u?iraba endeber gem üd γaγ?a nada a?a bolbai

Boγda qaγan ?i?i ?rüsiye?ü soyun surγaγad uridus un t?rü ber yabuγl?u ulus iregen i manu m?n kü nadur ?ongkilaγulun b?getele bi ayuqu metü kündü ?arliγ a?a inu yakin dabamu kemen ügülegsen dür olan tüsimed ??bsiyeldü?ü ele darui degere said iyen daγaγulun yeke ?ireg ün emüne ire?ü ?ber ün gem üd iyen medeged m?rgün ?arbariγsan dur

Boγda qaγan ?rüsiyen ?olγaγuluγad sa?a gegegen taki ünen üges iyen ?arliγ bolugad wang kiged qaγaγsan tüsimed bügüde dür ?glige kesig iyen soyurqa?u ele qoyinaγsida du qota dur qariγuluγad qamuγ ?ireg üd iyen quriyan altan ?iluγa ban ege?ü ulus irgen i ?rüsiyen tariyan u üile yi ki?iyelgegsen dür qola ber oyira dakin badaraγsan irgen manu urγun sine?ilen ire?ü saγuγsan anu yeke ibegel büi ?-e ??ügüken ulus degedü ulus tur [--] üiledegsen [--] tu siraγ?in qonin ?ila du yuan ?uai ?iyangqungli ilege?ü ming ulus i ?mülen ?ireg oduγad

Daruγda?u bariγdaγsan u qoyina tayisu suu tu boγda ?iyangqungli yin ?erge yin nigen kedün kümün i saγulγaγad busu bügüde yi inu qariγululuγa egün e?e ülem?i ?rüsiyel yaγun a?uγu teyin b?getele ??ügüken ulus basa mungγaγura?u ese medegsen dür ulaγ?in taulai ?ila boγda qaγan mani yi dayila ge?ü ?ireg üd iyen ilegegsen dür ulus un e?en kiged tüsimed manu buruγula?u dalai yin qoi dur oruγad el?i ilege?ü else-ye kemen ayiladγaγsan dur

Boγda qaγan ??bsiyen soyurγa?u degüü ulus bolγan nutuγ usun dur manu saγulγaγad ?iyangqungli yi qariγl?u ?ggüluge tegün e?e inaγsida türü yi saki?u el?i ban tasural ügei yabuγlun atala [--] ?gkü ??ügüken ulus bida [--] sedgil iyer ?aha yin tüsimed tür iyen ?okis ügegü üges i bi?i?ü ilegegsen bi?ig i manu el?i iregsen tüsimed [--] [--] ayiladγaγsan dur

Boγda qaγan basa aγuda sedgil?ü darui degere ?ireg ese irelüge gegegen degen sedgigsen iyen oldan uqatuγai kemen ?ireglekü ?aγ iyen dakin dabtan uqaγuluγsan inu ?ikin e?e bari?u surγaγsan a?a ülem?i büyü teyimü ?arliγ tur ese oruγsan olan tüsimed ün gem üd manu abura?u ülü bolqu bülüge boγda qaγan yeke ?ireg iyer iyen nan qan qota yi qaγa?u basa nigen ayimaγ ?ireg iyen ilege?ü dalai yin qoi daki qota yi abuγad wang un qatud k?begüd kiged sayid un eme

K?begüd bugüde yi bariγsan u qoyina boγda qaγan olan tüsimed tür iyen büü k?ndedkün kemen ?arliγ bol?u manu tüsimed tayi?iyan nar iyer sakiγulbai teyimü yeke ?rüsiyel kürtegsen dür ??ügüken ulus un e?en tüsimed bariγdaγsan gergei k?begüd tür iyen neyiledüged i?aγur un yosuγar boluγsan inu ebül ün ?asun qabur un ?aγ tur gesküi metü γangdaγsan γa?ara qura oruγsan metü ??üken ulus un e?us bolqui yi inu

J?i?i baiγulba ebüged ün türü tasuraγsan yi taki?u ?alγam?ilaγulba ?egün eteged ün kedün kedün mingγan bere yin γa?ar daki ulus irgen i toγtaγsan inu ülem?i ?rüsiyel büyü eyimü ?rüsiyel erten e?e edüged tür kürtele ese sonsdaluγa qansui m?ren ü ?gede santiyantu γa?ar un emüne

Boγda qaγan u ?gede bol?u saγuγsan saγuri i ?asaqu yin tulada ??ügüken e?en manu üile?in dür tusiyalγa?u tab?an saγurin i neme?ü ?ndür yeke bayiγuluγad basa ?ilaγun iyar m?ngke bei bosqa?u bürün boγda qaγan u sayin aldar i inu tenggri γa?ar luγa sa?aqu boltuγai kemen temdegteye bayiγulbai ??ügüken ulus bida üye yin üye dür kürtele itegen sitü?ü amui yeke ulus un aγui yeke aldar adγa

Kü?ün dür inu qola ba oyira dakin bügüdeger oru?u ?gküi anu yaγun ügületele kedüi ber tenggri γa?ar ?ileken i ürigerlen naran saran u gerel dür adalidqan ?irubasu ber adali bolqu qamiγa büi ?idaqu ?inegeber ?oγulγa?u temdeg bolγaγai ?un u uruγuγsan ?e?eg tenggri yin küiten kiraγuna qubiraγad ?il-- dulaγana uruγuqui metü tegün dür adali boγda qaγan aγui kü?ün kiged erdem bilig iyen

Neyite aldarisiγulumui boγda qaγan arban tümen ?ireg iyer iyen solungγa ulus i dayilaγsan inu bars kiged fi g?rügesün metü qotala dur daγurisbai yeke ?ireg üd inu ?ai ?aba iyen bari?u matal ügei ?oriγlaγsan sür ?ibqulang a?a inu masi ayuqu metü bülüge boγda qaγan aγui gegegen sedgil iyer iyen ?rüsiye?ü baγulγaγsan ?arliγ kiged arban m?r iyer biligsen bilig inu ?oγ ?ibqulang yeke b?ged

Masi nayiramdaγu buyu urida mungγaγura?u ese medegsen ü talada ?besüben erkeber bida ?obalang ud i boγda qaγan u gegegen ?arliγ kür?ü iregsen dür ünen ?aγaγan sayin seregsen metü wang manu oru?u ?gkügsen siltaγan anu adγu kü?ün ese ayun bügetele erdem bilig i inu küsen oru?u ?gkügsen büi-?-e

Boγda qaγan ?rüsiyel kesig ?glige ban sayurγa?u ele gegegen ?irai kiged m?siyeküi aγali bar abura?u bolun sayin mori kiged sayin daqu soyurγad wang i manu ?obalang a?a γarγa?u ilegegsen inu boγda qaγan u ?rüsiyel büi-?-e kemen ulus manu bügüdeger bayasul?an daγlaltumui boγda qaγan ?ireg iyen abun ügede boluγsan siltaγan anu butaraγsan ulus irgen i manu amutuγai kemen ?rüsiyeged

Tariyan u üile yi ki?iyelge?ü ele ebderegsen ulus i edüge a?uqui yin yosuγar bolγaγsan inu qubqai yasun dur miqa bütügsen metü ebül ün ündüsün qabur un ?aγ luγa u?iraltuγsan metü bolbai yeke m?ren ü ?aqa dür ?ndür yeke ?ilaγun bayiγul?u san qan u γa?ar tümen on engke?ikü inu boγda qaγan u suu buyan u kü?ün büi-?-e

Degedü erdem tü yin d?rbetüger on ebül ün segül sara yin sine yin naimana bayiγulba

相关视频

全部

1182次播放02:13

韩国发洪水冲出古石碑，记载着皇太极的功劳，韩国网友：不想看